बागलुङकी निरमाया पुनको जैमिनी नगरपालिका राङखानीका प्रेमबहादुर पुनसँग सामाजिक परम्पराअनुसार बिहे भएको थियो, ८ असोज ०५६ मा । भारतीय सेनामा कार्यरत प्रेम र निरमायाका एक छोरा र एक छोरी छन् । उनीहरूबीच ०६१ पछि सम्बन्ध चिसियो । ०६८ देखि पति प्रेमले मासिक ६ हजार भारु पठाउने सहमतिमा निरमाया छोराछोरीलाई पोखरा बसेर पढाउन थालिन् । ०७२ साउनमा प्रेमले सेनाबाट अवकाश लिए । पेन्सन हिस्सा लिन भारत गएकी निरमायालाई प्रेमले दोस्रो बिहे गरेकाले नदिने बताए । लगत्तै नेपाल फर्केर निरमायाले बागलुङ जिल्ला अदालतमा बहुविवाह र अंशको मागदाबी मुद्दा दिइन् ।

अचम्म त के भने बागलुङ जिल्ला अदालतमा मुद्दा चलिरहँदा निरमायाले चिन्दै नचिनेको व्यक्तिसँग बिहे गरेको भनी दाङ देउखुरी जिल्ला अदालतमा बहुविवाहको मुद्दा दर्ता भयो । निरमायाले दाङको विकट गाउँ हाँसिपुरका फनादर घर्ती मगरसँग बिहे गरेको भनी प्रेमकी कान्छी पत्नी चेमा घर्ती मगरले १० असोज ०७२ गते मुद्दा हालिन् । जिल्ला न्यायाधीश चुरामन खड्काको एकल इजलासले २९ जेठ ०७४ मा निरमायाले फनादर घर्तीसँग दोस्रो बिहे गरेको फैसला सुनाएपछि उनी त्यसविरुद्ध उच्च अदालत तुलसीपुर पुगिन् । उच्च अदालतले दाङका फनादर घर्तीसँग उनको बिहे नभएको फैसला गरिदियो, २१ माघ ०७५ मा ।

जिल्ला अदालतले जाहेरी दरखास्त, घटना विवरण, कागजलगायत देखाएका सबै प्रमाण बनावटी र कृत्रिम रहेको उच्च अदालतको ठहर छ । मुख्य न्यायाधीश नहकुल सुवेदी र न्यायाधीश ईश्वरराज आचार्यको संयुक्त इजलासले जिल्ला अदालतले आधार मानेका प्रमाणमै चलखेल गरेको भेटिएको फैसलामा छ । “दीपक भन्ने फनादर घर्ती अदालतमा कुनै पनि हाजिर भएको देखिएन, न कुनै बिहे भएको फोटो छ, न त कोही गाउँलेले बिहे भएको भनेका छन्,” उच्च अदालत तुलसीपुरका शाखा अधिकृत मानबहादुर विष्ट भन्छन्, “बिहे गरेको कुनै प्रमाण नै नभएकाले जिल्ला अदालतको फैसला बदर गर्दै फनादर र निरमाया दुवैले सफाइ पाएका छन् ।”

पतिसँग अंश माग्दा नक्कली पतिको आरोप खेपेकी निरमायाले त्यसलाई खारेज गर्न चार वर्ष कुर्नुपर्‍यो । भन्छिन्, “भएको कुरा नहुने, नभएको कुरा हुने रैछ, सबै कुरा पैसैमा बिक्ने रहेछ, यति हुँदासम्म अब न्याय पाइँदैन कि भन्ने भएको थियो । चार वर्षपछि बल्ल न्याय पाएँ । धेरै खुसी लागेको छ ।”

फागुन ०७४ मा निरमायाले जिल्ला अदालतका न्यायाधीश खड्कामाथि कारबाही माग राखी न्याय परिषद्मा निवेदन दिएकी थिइन् । लगत्तै न्यायाधीश खड्कालाई काठमाडौँ जिल्ला अदालतमा झिकाइए पनि उनीमाथि अनुसन्धानै भएको छैन । पोखरा बस्दादेखि सैना लगाएकी स्थानीय विष्णु गुरुङको साथ/सहयोगले निरमायालाई मुद्दा लड्न केही सहज भएको थियो । “अब फेरि न्याय परिषद्मा जान्छौँ, झुटो मुद्दामा पैसाको चलखेल गरेर भएको फैसला गर्ने न्यायाधीशलाई कारबाही गर्न दबाब दिन्छौँ,” विष्णु भन्छिन् ।

चार वर्षसम्म दाङ देउखुरी जिल्ला अदालतका कारण अन्यायमा परेकी निरमाया अब जिल्ला अदालत बागलुङमा मुल्तवीमा राखिएको बहुविवाह र अंशसम्बन्धी मुद्दा ब्युँताउने बताउँछिन् । भन्छिन्, “अंश माग्दा चार वर्ष झुटो मुद्दामा फस्नुपर्‍यो । काठमाडौँमा ज्यालादारी काम गर्ने मैले दाङ धाउँदा धेरै हन्डर पाएँ, यस्तो दिन कसैको नआओस् ।”