‘म्याच फिक्सिङ’को आरोपमा विशेष अदालतमा मुद्दा दायर भएको अवस्थामा राष्ट्रिय टोलीका कप्तान सागर थापालगायत पाँच नेपाली खेलाडीलाई एसियाली फुटबल महासंघ (एएफसी)ले आजीवन प्रतिबन्ध लगाउने निर्णय गरेको छ ।

एएफसी र महानगरीय प्रहरी अनुसन्धान प्रभागको संयुक्त अभियानमा कप्तान सागर, उपकप्तान सन्दीप राई, गोलरक्षक रितेश थापा, रक्षक विकाससिंह क्षत्री र पूर्वडिफेन्डर तथा प्रशिक्षक अञ्जन केसीलाई प्रहरीले २७ असोजमा राजधानीका विभिन्न स्थानबाट पक्राउ गरेको थियो ।

यी खेलाडीबाट ‘म्याच फिक्सिङ’मा संलग्नताको आशंका गरिएका अखिल नेपाल फुटबल संघ ( एन्फा)का पदाधिकारीको नाम सार्वजनिक हुन सक्ने आशा गरेको थियो, एएफसीले । तर, ‘फिक्सिङ’को आरोपमा पक्राउ परेका खेलाडीबाट एन्फा पदाधिकारीको नाम सार्वजनिक हुने सम्भावना त टाढाको कुरा, उनीहरू आफ्नो प्रारम्भिक बयानबाट पनि पछि हटे । यसै कारण एएफसीले १९ मंसिरमा पाँचै जनालाई आजीवन प्रतिबन्ध लगाउने निर्णय गरेको हो ।

एएफसी उच्च स्रोतका अनुसार ‘म्याच–फिक्सिङ’ काण्डमा पाँच खेलाडीबाहेक एन्फाका दुई पदाधिकारीको नाम छिट्टै सार्वजनिक हुने सम्भावना छ । एएफसीको उच्च स्रोतसँग सम्पर्कमा रहेका एन्फा पूर्वअध्यक्ष पुरुषोत्तमप्रसाद श्रेष्ठ भन्छन्, “गणेश थापाका एक नातेदार र एन्फा पदाधिकारीको नाम सार्वजनिक हुन सक्छ भनेका छन् ।”

एन्फाका निलम्बित अध्यक्ष थापालाई २४ कात्तिकमा भ्रष्टाचार मुद्दामा अन्तर्राष्ट्रिय फुटबल महासंघ (फिफा)ले १० वर्ष प्रतिबन्ध लगाउनुका साथै २१ लाख रुपियाँ जरिवाना तिराउने निर्णय गरेको थियो । एन्फामा हाल थापाका नातेदार (श्रीमतीका भाइ) मणि कुँवर छन् । जसलाई आफू प्रतिबन्धमा पर्नुअघि थापाले अबैधानिक रूपमा कार्यसमितिका ३ उपाध्यक्षलाई हटाएर उपाध्यक्षमा बढुवा गरेका थिए । त्यसअघि कुँवर उप–महासचिव थिए । यसबाहेक उनका जेठा छोरा गौरवमाथि पनि ‘फिक्सिङ’को आरोपमा मुद्दा खेपिरहेका खेलाडीसँग व्यावसायिक साझेदारका रूपमा प्रहरीले अनुसन्धान गरेको थियो ।

गौरव सन् २०१३ सम्म एएफसीको मलेसियास्थित मुख्यालयमा बसेर काम गर्थे । उनले भ्रष्टाचारकै मुद्दामा आजीवन प्रतिबन्धमा परेका एएफसीका निलम्बित अध्यक्ष मोहम्मद बीन हमामबाट एक लाख डलर लिएका थिए । यस विषयमा मलेसियाली प्रहरीको फन्दामा पर्ने डरले उनी पदत्याग गरी नेपाल फर्किएका थिए । उनको बैंक खातामा हमामले जम्मा गरेको रकमको विषयमा समेत अनुसन्धान भइरहेको छ ।

नेपाल फर्किएपछि उनी नेपाली खेलाडीको स्थानीय एजेन्टका रूपमा काम गर्दै आइरहेका थिए । यीबाहेक एन्फा पदाधिकारीमा सबैभन्दा बढी राष्ट्रिय टोलीसँग जोडिने व्यक्तिको नाम सार्वजनिक हुन सक्ने सम्भावना प्रबल छ । एएफसीले २००८–१२ सम्म अन्तर्राष्ट्रिय तथा मैत्रीपूर्ण खेलमा ‘म्याच फिक्सिङ’ गरेको आरोपमा पाँच खेलाडीलाई आजीवन प्रतिबन्ध लगाउने निर्णय गरेको थियो । त्यसैले यस अवधिमा राष्ट्रिय टोलीमा पदाधिकारीको संलग्नतालाई लिएर एएफसीले अनुसन्धान गरिरहेको छ ।

भर्खरै भारतको नयाँ दिल्लीमा आयोजना भएको एएफसीको बैठकमा ‘म्याच फिक्सिङ’ लगायत भ्रष्टाचारका मुद्दामा एएफसीले शून्य सहनशीलताको नीति लिएको स्पष्ट पारिसकेको छ । अहिले भारतको फुटबल बजारलाई लक्षित गर्दै एएफसीले गृहकार्य पनि अगाडि बढाइसकेको छ । यस्तो अवस्थामा नेपालमा देखिएको ‘म्याच–फिक्सिङ’को रोग भारतमा नसरोस् भन्ने कुरामा एएफसी संवेदनशील हुन सक्ने चिकित्सक अजय राणा बताउँछन् ।

राणालाई १४ मंसिरमा एएफसीले भारतको नयाँ दिल्लीमा आयोजना भएको पाँचौँ मेडिकल कन्फ्रेन्समा ‘गोल्डेन सर्भिस अवार्ड’ बाट सम्मानित गरेको थियो । २५ वर्ष अनवरत एएफसीको मेडिकल कमिटीमा बसेर काम गरेका राणा ‘म्याच फिक्सर’हरूले ठूलो राष्ट्रमा ‘फिक्सिङ’को दाउ लगाउनुअघि सानो देशमा प्रयोग गर्ने र त्यहीँबाट ठूलो देशमा छिर्ने नीति बनाउने गरेको बताउँछन् । भन्छन्, “अन्तर्राष्ट्रिय फिक्सिङको ट्रेन्डलाई अध्ययन गरियो भने यो स्पष्ट हुन्छ ।”

यसैले नेपालमा देखिएको ‘म्याच–फिक्सिङ’लाई लिएर एएफसी निकै संवेदनशील देखिन्छ । महानगरीय प्रहरी अनुसन्धान प्रभागले ‘म्याच–फिक्सिङ’ काण्डमा पाँच खेलाडीलाई पक्राउ गर्नुअघि एएफसीले एन्फालाई छानबिन तथा कारबाहीका लागि सिफारिस गरेको थियो । तर, एन्फाले ठोस कदम नउठाएपछि एएफसीका पदाधिकारी एन्फालाई कुनै सूचना नदिईकन सुटुक्क नेपाल आएका थिए । उनीहरूले ‘फिक्सिङ’को सबै रिपोर्ट महानगरीय प्रहरी अनुसन्धान प्रभागलाई बुझाएपछि नेपाल प्रहरी सक्रिय भएको थियो ।