श्री ३ चन्द्रशमशेरले कान्छीपट्टिका जेठा छोरा विष्णुशमशेरलाई गाईको परिकार खाएको दोषमा देश निकाला गरेपछि शंकरशमशेर श्री ३ को रोलक्रम (छोरातर्फ)मा परेका थिए । त्यसपछि उनलाई आफ्नो ग्रह–गोचर आदि कुन अवस्थामा छन् र राजयोग छ/छैन भन्ने हेर्न मन लागेछ । मलाई ५० रुपियाँ दिएर भने, “यो टिप्पन लगेर देखाएर ल्याऊ ∕ फलाना व्यक्तिको हो भनेर नभन्नू । खालि यत्ति भन्नू शबाट नाम उठ्छ ।” मैले पनि अह्राएबमोजिम गरेँ । चिना हेर्ने क्रममा ज्योतिषीले नाम पत्ता लगाउने अनेक प्रयत्न गरे तर मैले खुलाइनँ । अन्त्यमा ज्योतिषीले भने, “यो चिनावाल व्यक्तिमा राजग्रहको योग छ । ५० रुपियाँमा सबै कुरा बताउन सक्दिनँ, सम्बन्धित व्यक्तिलाई नै पठाइदेऊ ।” 

त्यसपछि नै हो म शंकरशमशेरसँग नजिक भएको । उनले मलाई असाध्यै माया गर्न थालेका थिए । चन्द्रशमशेरको निधनपछि उनी आमासँगै बनारसमा बस्न थाले र उनको घरमा मेरो आवतजावत बढेर गयो ।

सन् १९४६ को कुरा हो । शंकरशमशेरले आफ्नी छोरी मैयारानीको विवाह रतलाम राज्यका युवराज (कश्मीरका तत्कालीन युवराज, हाल भारतीय कांग्रेसका नेता कर्ण सिंहका भाइ पर्ने)सँग गर्ने निधो गरेपछि मेरा पिताजीलाई चिट्ठी लेखे, ‘ मदनले स्नातकोत्तर उत्तीर्ण गरिसकेको छ । उसलाई विवाहपछि छोरीको प्राइभेट सेक्रेटरी नियुक्त गर्नेबारे मेरो इच्छा सोधी पठाउनू ।’ मलाई ‘प्राइभेट सेक्रेटरी हुनु भनेको उप–पति हुनुसरह हो’ भन्ने लागेकाले त्यो प्रस्ताव ठाडै अस्वीकार गरिदिएँ । तर, यति हुँदा पनि उनी मप्रति पूर्वाग्रही देखिएनन्, छोरीको विवाहका निम्ति बनारसबाट बम्बई जाने प्रबन्ध मिलाउने जिम्मेवारी दिए ।

बेलुकाको भीटी एक्सप्रेस र बिहानको बम्बई मेलका फस्र्टक्लाससहितका पाँचवटा डिब्बा रिजर्भ भयो । बनारस रेल्वे स्टेसनमा बम्बई मेलमा चढ्दै गर्दा मैले शंकरशमशेरलाई स्वस्ति गरेँ । उनले मेरा पिताजीलाई सोधे, “मदन बम्बई जाँदैन र ?” पिताले ‘लुगाफाटो केही बोकेको छैन, कसरी जाला र !’ भन्ने आशयको कुरा गरेपछि शंकरशमशेरले छेड हाने, “बम्बईमा उसलाई मिल्ने लुगाफाटो नपाइएला र !” त्यसपछि बेलुका ६ बजे बनारसका प्रसिद्ध साडी व्यापारी चन्द्रप्रकाशसँगै म पनि भीटी एक्सप्रेस चढेर बम्बई जान बाध्य भएँ । 

शंकरशमशेरले बैंक हिसाब–किताब र सेयर कारोबार हेर्नका लागि आडवाणी थरका एक भारतीय नागरिकलाई नियुक्त गरेका थिए । छोरीको विवाहमा उनलाई पनि बम्बई बोलाएका थिए । विवाहका लागि बम्बईमा किनमेल र बजार आवतजावत गर्ने भनेर ४० वटा ट्याक्सी २४ सै घन्टाका लागि रिजर्भ गरिएको थियो ।

२४ डिसेम्बर १९४६ मा माइतीका तर्फबाट छोरीलाई दिने गहना खरिद गर्न नानुभाइ ज्वेलर्समा जाँदा एउटा घटना भयो । शंकरशमशेर अघिल्लो गाडीमा आडवाणीकी श्रीमतीसँगै ड्राइभरको पछाडिपट्टिको सिटमा बसेका थिए भने आडवाणी ड्राइभरसँगैको सिटमा । मेरा पिताजी, माहिला काका भरतमणि र म पछाडिको गाडीमा गइरहेका थियौँ । उनीहरू चढेको गाडीको ऐनाबाट हेर्छौं त शंकरशमशेर आडवाणीकी श्रीमतीसँग जिस्किरहेका थिए । उसको शरीर छोएर छिल्लिरहेको दृश्य हामीले पछाडिको गाडीबाट देख्यौँ । तर, धनका लोभी आडवाणी भने नदेखेझैँ गरिरहेका थिए ।

नानुभाइ ज्वेलर्स पुगेर गहना छान्ने काम शंकरशमशेर आफैँले गरे । घाँटीमा लगाउने भिल्लीको सेट, हीराका औँठी र अन्य जवाहरात उनले मन पराए । त्यसपछि ती गहनाको मोलमोलाइ मेरा माहिला काकाले गर्नुभयो र सात लाख भारतीय रुपियाँ तिरियो । 

मैले शंकरशमशेरको स्वीकृति लिएर ती गहनाको तस्बिर खिचेँ । गहनाका डिब्बा पनि मेरो साथमै रहे । मलाई उकुसमुकुस भयो, कतै यी गहना हराए भने मेरो के हाल होला भनेर । दिनभरि शंकरशमशेरलाई कतै देखिनँ । बेलुका ४ बजेतिर उनीसँग जम्काभेट भयो । मैले आफूसँग रहेका गहनाको प्रसंग उठाएँ । विवाहको हूलमूलमा उनले ती गहना मेरो साथमा रहेको नै बिर्सिसकेका रहेछन् । उनले ठट्टा गरे, “गहना लिएर भागेनौ त ?” 

माइती पक्षकालाई बस्ने र विवाह उत्सव मेरिन ड्राइभ समुद्री किनारमा रहेको विकानेर राजाको दरबारमा व्यवस्था गरिएको थियो । होटल ताजले जन्तीका लागि भोजको जिम्मा पाएको थियो । सिंगो भारतका एकसे एक व्यक्ति आमन्त्रित थिए । कश्मीर राज्यका राजा हरि सिंह र उनका छोरा कर्ण सिंह प्रमुख अतिथिका रूपमा सहभागी थिए । 

फ्रेन्च ब्रान्डी र ब्रिटिस ह्वीस्की त्यस विवाह उत्सवका मुख्य पेय थिए । शास्त्रीय गायनको धुनमा मानिसहरू मदिराले लठ्ठ थिए । कतिपय निम्तालु कार्यक्रमस्थलमै लडेका देखिन्थे । मदिराले झुमेकी एक बेलायती महिलालाई शौचालयसम्म पुर्‍याउने काम म आफैँले गरेको थिएँ । 

त्यही क्रममा हलतर्फ फर्कंदा एक जना ‘दुलहीका आफन्तजन कता छन् ?’ भन्दै चिच्याउँदै आइरहेको देखेँ । के परेछ भनेर मैले उसलाई शंकरशमशेर छेउ पुर्‍याएँ, उसले त ‘दुई जना केटाको बन्दोबस्त गर्नुपर्‍यो, युवराज छटपटाइरहेका छन्’ भन्न थाल्यो । शंकरशमशेरले उसका कुरा बुझिहाले । किनभने, उनी पनि महिलाभन्दा पुरुषलाई नै मन पराउँथे । तुरुन्तै आफ्ना ड्राइभरलाई भनेर दुई जना केटाको साथ लगाएर पठाए । 

मैले यस विवाहका बारेमा मेरा पिताजीले शंकरशमशेरलाई भनेको सम्झिन्छु, ‘केटो समलिंगी जस्तो छ, डंकन भन्ने बम्बईका नामुद डाक्टरले उपचार गरिरहेकाले विवाहका बारेमा सोच्ने हो कि !’