बीपी कोइरालाप्रति ममा जुन श्रद्धा थियो, अद्यापि छ र त्यो दीर्घकालसम्म रहिरहन्छ होला । राजनीतिक रूपमा उनीसँग नजिक हुन नसके पनि उनका विचार र व्यवहारले म सधैँ प्रभावित रहेँ । विचार र सिद्धान्तले अलग रहे पनि बीपीले मप्रति कहिल्यै कुभलो र अहित चिताएनन् । बनारसमा नेपाल विद्यार्थी संघ स्थापना गरेर त्यसको अध्यक्ष हुन होस् वा नेपाली कांग्रेसको केन्द्रीय सदस्य हुन– उनले गरेका हरेक आग्रह अस्वीकार गर्दा पनि उनी मलाई सहयोग गर्न कहिल्यै हिचकिचाएनन् । मैले उनको आग्रह र अपेक्षा पूरा गर्न सकिनँ होला तर उनले मलाई आजीवन माया गरिरहे । 

भारत प्रवासमा मात्रै मैले उनलाई चारपटक भेटेको छु । प्रत्येक भेट महत्त्वपूर्ण र ऐतिहासिक रहे । उनीसँग दर्शन तथा राजनीतिका कुरा गर्दा समय बितेको पत्तै हुँदैनथ्यो । उनीसँगका प्रत्येक भेट डेढ–दुई घन्टाभन्दा कमका रहेनन् ।

जेठ २००३ को कुरा हो । बनारसमा आफ्नै घरको मूल ढोकाको देब्रेपट्टि रहेको पिँढीमा बाबुछोरा कुराकानी गरेर बसिरहेका थियौँ । गेटमा एउटा रिक्सा आएर रोकियो । त्यस रिक्साबाट बीपी कोइराला र ईश्वर बराल ओर्लिएको देखेँ । मेरा आँखा पिताजीको अनुहारमा परे । उहाँले अनुहार खुम्च्याउँदै निधारमा डोरा पारेको प्रस्टै देखिन्थ्यो । दुवै जना गेटभित्र पस्दा नपस्दै पिताजी उठेर आफ्नो कोठातिर लाग्नुभयो । 

मैले गेटसम्मै पुगेर उनीहरूको स्वागत गरेँ र ल्याएर पिँढीको सतरन्जामा बसालेँ । बीपीले आफूसँगै आएका व्यक्तिको परिचय दिँदै भने, ‘उहाँ लीलानटेश्वर बराल । अहिले तपाईंकै विश्वविद्यालयमा पढिरहनुभएको छ ।’ ईश्वर बरालको खास नाम लीलानटेश्वर बराल रहेछ र उनी बनारस हिन्दु विश्वविद्यालयमा पढ्न आएका रहेछन् भन्ने बुझ्न मलाई गाह्रो भएन ।

हामीबीच झन्डै डेढ घन्टा दर्शन र राजनीतिबारे छलफल भयो । उनले नै भनेर थाहा पाएँ, त्यतिबेला बनारसमा अध्ययनरत विद्यार्थीमध्ये सबैभन्दा जेठो मै रहेछु । कुराकानीको अन्त्यमा बीपीले ‘हामी कांग्रेसीहरू नेपाली विद्यार्थीहरूको संगठन गर्न लागेका छौँ, तपाईं त्यस प्रस्तावित संगठनको सभापति भइदिनुपर्‍यो’ भने । म त अलमलमा परेँ । एकाएक त्यस्तो प्रस्ताव आउँछ भन्ने अपेक्षा नै गरेको थिइनँ । 

मैले बीपीलाई महात्मा गान्धी र जवाहरलाल नेहरु आदिको प्रसंग कोट्याउँदै नैतिकवान् राजनीतिप्रति श्रद्धा र झुकाव रहे पनि विद्यार्थी राजनीतिमा हाम फाल्ने कुनै सोच नभएको प्रस्ट बताएँ । त्यति बेला म बीपी र उनको पार्टीप्रति आफ्नो पारिवारिक कारणले पनि अलिक पूर्वाग्रही थिएँ जस्तो लाग्छ । 

कुराकानीपछि बडो सौहार्द र मित्रवत् वातावरणमै हामी छुट्टियौँ । गेटसम्मै पुगेर मैले उनीहरूलाई बिदा गरेँ । फर्केर पिँढीमा बसेको मात्र के थिएँ, पिताजी कोठाबाट निस्केर आउनुभयो र एकाएक ‘के कुरा गरे ?’ भनेर सोध्नुभयो । मैले बीपी र आफूबीच भएका सबै कुरा भनेँ । उहाँ त रिसले आगो हुनुभयो र ‘एउटा बिन्तीपत्र लेख्’ भन्न थाल्नुभयो ।

उहाँ भन्दै जानुभयो र म लेख्दै गएँ : ‘सरकार ! आज बिहान साढे ८ बजेतिर सेवक भिक्षु आफ्नै घर–दैलोमा बसिरहेका बेला विश्वेश्वरप्रसाद कोइराला भन्ने विराटनगरका कृष्णप्रसाद कोइरालाका कान्छीपट्टिका जेठा छोरा र लीलानटेश्वर बराल भन्ने (जसलाई सेवक भिक्षुकले चिनेको छैन) आएर विद्यार्थी नेता भइदिन आग्रह गर्दै गाथ–गादी ताक्ने कुरा गरेर गए । सोही व्यहोरा दयासागर करुणानिधिका गाथ पाउमा जाहेर गरौँ भनेर यो बिन्ती चढाएँ । सरकारको जो हुकुम !’ 

बिन्तीपत्र लेखेपछि पुछारमा मलाई नै सही गर्न लगाउनुभयो । 

त्यति बेला श्री ३ पद्मशमशेर राणा राजकीय शासनसत्तामा भए पनि मुलुक मोहनशमशेरकै कमान्डमा सञ्चालित थियो । पद्मशमशेर त निमित्त नायक मात्र थिए । सायद त्यो कुरा पिताजीलाई पनि थाहा थियो । उहाँले उक्त बिन्तीपत्र पट्याएर खाममा राख्नुभयो र मोहनशमशेरको नाम र ठेगाना लेख्नुभयो । 

अरू बेला पोस्ट अफिसमा गएर चिट्ठी खसालेर आउने जिम्मा मेरो हुन्थ्यो । तर, यसपटक उहाँ आफैँ पोस्ट अफिस जानुभयो र त्यो चिट्ठी रजिस्ट्री गरेर पठाइदिनुभयो ।

बीपीका पिता कृष्णप्रसादले नेपालीको असली रूप दर्साउने ‘पार्सल’ चन्द्रशमशेरका नाममा उनको दबारमा पठाउँदा मेरा पिताजी दरबारमै काम गर्नुहुन्थ्यो । त्यतिबेलादेखि नै मेरा पिताजी बीपी र त्यो परिवारप्रति पूर्वाग्रही हुनुहुन्थ्यो । सायद त्यसैको बदलास्वरूप यो काम गर्नुभएको होला ।